Er zijn veel uitdrukkingen die met kaakklemmen (ook wel bruxisme) te maken hebben. ´Door de zure appel heen bijten’, ‘de kaken stijf op elkaar houden’ of ‘lachen als een boer met kiespijn’. Kennelijk weten we wel dat we ons vaak letterlijk ‘verbijten’ bij ongemakkelijke of vervelende situaties. Vervelende situaties geven vaak stress of angst. Het is dan ook niet gek dat de wetenschap daadwerkelijk laat zien dat kaakklemmen samenhangt met stress en angst en daarbij pijn in de kaak of kaakspieren kan veroorzaken.

Onbewust kaakklemmen

Vaak heb je niet door dat je aan kaakklemmen doet. Onbewust klemmen of knarsen doe je vaak meer als je gestrest of angstig bent. Stress en angst zijn ook vaak onbewust aanwezig. Onbedoeld en ongemerkt houdt dit een patroon in stand. Dit patroon kan zorgen voor pijn in de kaken en andere problemen met het kaakgewricht. Dit wordt TMD (temporomandibulaire dysfunctie) genoemd. Bij een TMD krijg je bijvoorbeeld moeite met gapen, kauwen of andere bewegingen die je met je mond maakt. De gevolgen van kaakklemmen (bij stress en angst) blijven vaak niet alleen beperkt tot de kaak. Het kan ook voor hoofdpijn, tinnitus of nekklachten zorgen.  

Vicieuze cirkel

Wat goed is om te weten, is dat de hoeveelheid klachten die je krijgt van kaakklemmen minder te maken heeft met wat er mogelijk mis is met je kaak, maar meer met hoeveel pijn je er van hebt. Het is dan ook niet altijd zinvol om te zoeken naar de fysieke oorzaak van je klachten.

Als je veel pijnklachten hebt, voel je je slechter. Hoe slechter je je voelt, hoe meer psychologische en sociale gevolgen dit heeft. De stress en angst die je mogelijk krijgt van de gevolgen (pijn) van het kaakklemmen, maakt dat je nog meer met je kiezen gaat klemmen. Uiteindelijk beland je dan ook min of meer in een vicieuze cirkel. In de blokjes van de afbeelding is dit overzichtelijk weergegeven. Je kan je voorstellen dat als je 1 van de blokjes verwijdert, de vicieuze cirkel doorbroken wordt.

Welk blokje dit bij jou is, is afhankelijk van jouw situatie.

De cirkel doorbreken

Om deze vicieuze cirkel te doorbreken, is het belangrijk om niet alleen naar de fysieke problemen te kijken, maar ook naar hoe jij je voelt rond je klachten. Als orofaciaal fysiotherapeut ben ik een professional die gespecialiseerd is in het verhelpen van klachten in en rond het hoofd.
In het online programma van KNAPfysio is dan ook ruim aandacht voor alle factoren die jou belemmeren in het dagelijks leven. Er is aandacht voor de dingen die er voor zorgen dat jij je onbedoeld blijft ‘verbijten’. Als hier inzicht in komt, is het ineens minder moeilijk om de vicieuze cirkel te doorbreken en zal het kaakklemmen jou geen klachten meer geven.

Ik geloof dat als jij zelf kennis, inzichten en vaardigheden krijgt rondom jouw klachten, je echt van je klachten af kan komen.

---